عنوان معماری منظر تدریس می‌گردد. علم طراحی فضای سبز آمیخته از علوم ساختمان و باغبانی و چندین علم
دیگر از جمله تاسیسات بوده و به سبک‌های مختلف در جهان اجرا می‌گردد. از جمله روش‌های طراحی کلاسیک و مدرن
بوده مانند روش طراحی انگلیسی، و ایرانی و ایتالیایی و فرانسوی که از قدیم‌الایام
بوده و آن‌ها پیشگامان ایجاد علم فضای سبز بوده‌اند و ایرانیان از زمان‌های کهن به اهمیت محوطه‌سازی و گل‌وگیاه و
طراحی فضای سبز چیست:
فضای سبز علم حیاط سازی و علم باغبانی و علم گلکاری است پس در نتیجه ترکیبی از علم عناصر بی‌جان با
علم عناصر جاندار و موجودات زنده مانند گیاهان با هم ترکیب‌شده و تبدیل شده بنام علم معماری منظر
خواهد بود و از قدیم‌الایام این علم بوده و جدید نیست. همچنانکه در انواع عمارت سازی‌های ایرانی اطراف کاخ‌ها و
ساختمان‌های قدیمی به‌صورت باغ ایرانی خودنمایی می‌کند ولی با پیشرفت علم فضای سبز نیز مدرن شده و از
علم روز دنیا در طراحی و کاشت نوع مخصوص گیاهان بهره می‌برد و این علم به‌ظاهر بسیار ساده ولی بس شگرف
گلکاری و گل شناسی و گیاه‌شناسی و علم تاسیسات و مهندسی آبیاری مدرن مخلوط گشته‌است
و به‌ظاهر ساده ولی بس مشکل خواهد بود.
عناصر درفضای سبز:
برای طراحی عوامل و عناصر متفاوتی می‌توانیم بهره ببریم از جمله گل‌وگیاه و سنگ و چوب
و شن از عناصر طبیعی می‌باشند. عناصر مصنوعی در فضای سبز مانند مبلمان، لوازم بازی، لوازم پارکی
و سیستم نورپردازی، سیستم آبیاری، چمن مصنوعی که جزء عناصر مدرن در فضای سبز مدرن امروزی به شمار می‌آید
بنابراین یک طراح فضای سبز
به‌نظر می‌آید اول باید سبک و یا روش طراحی را انتخاب کند و بعد از المان‌های طبیعی و مصنوعی با توجه به نوع طراحی
استفاده کند و جدیدترین روش مدرن نامنظم کلاسیک می‌باشد که این روش طراحی،
یکی از سخت‌ترین و با ابتکار ترین روش بوده ؛ چون طراح باید به ذوق و ایده و نمای حیاط و نمای
ساختمان تقسیم به طراحی کند سپس تصمیم به طراحی می‌کند. دراین میان باید به آب‌وهوای منطقه و بافت منطقه
توجه خاصی داشته باشد و بنابراین طرح ها را می‌توان خلاق نمود. امروزه دست طراحان با توجه به عناصر و پیشرفت
در انواع المان‌ها و لوازم برای محوطه‌سازی باز بوده و راحت‌تر می‌توان برای محوطه حیاط ویلا و
تراس و پاسیو و پشت‌بام طراحی و اجرا نمود.
طراحی فضای سبز حیاط:
فضای سبز حیاط بستگی به سطح محوطه حیاط دارد پس می‌توانیم به سه نوع تقسیم‌بندی کنیم:
حیاط ویلا، حیاط کوچک و حیاط بزرگ و حیاط باغ ویلا. هر کدام طراحی خاص خود را می‌طلبد بنابراین
حیاط کوچک در این نوع حیاط طراحی به‌صورت منظم و باغچه بندی صاف و هندسی می‌توان انجام داد و بیشتر
از گل‌ها و گیاهان و درختچه‌های کوتاه تزیینی می‌توانیم انجام دهیم. بنابراین طراحی حیاط کوچک
سیستم طراحی کلاسیک بهترین روش خواهد بود.
فضای سبز حیاط بزرگ:
دراین حیاط ها می‌توانیم از سیستم طراحی مدرن و نامنظم و باغچه بندی به سبک ایتالیایی و فرانسوی استفاده
کنیم و از درختان و درختچه و حتی از عنصر آب به‌صورت آبنما و برکه و نور پردازی و سیستم آبیاری اتوماتیک و
چمنکاری و گلکاری در سطح وسیع به‌همراه چمنکاری می‌تواند کاربرد داشته باشد. در صورت کمبود آب از
عنصر سنگ و شن رنگی و ماسه به جای چمنکاری و یا از گیاهان پوششی به جای چمن می‌توان بهره برد.
فضای سبز حیاط ویلا :
حیاط ویلا بستگی دارد که ویلا در کدام منطقه ایران باشد که هر کدام از یک نوع طراحی خاص خود
را طلب می‌کند. اگر در منطقه‌ای کم‌آب باشد؛ بهترین راه استفاده از عناصر مصنوعی و یا عنصر سنگ و شن ماسه
خواهد بود و اگر در منطقه شمال باشد می‌توان از انواع گل و گیاهان روی چمن طبیعی طراحی نمود
و یا از گیاهان حالت پرچین استفاده نمود.
فضای سبز ویلا :
طراحی حیاط ویلاها با طراحی حیاط خانه متفاوت بوده و نوع حیاط ویلا از یک روش و سبک طراحی تبعیت
می‌کند و به نمای ساختمان ویلا و نوع متریال ساختمان و بافت منطقه و آب‌وهوای منطقه و بافت خاک و مقدار آب
موجود و نوع آبیاری ویلا بستگی دارد چون با توجه به کمبود آب، نوع طراحی هم متفاوت خواهد بود. در کل باید اول
سبک طراحی مدرن یا کلاسیک و یا طبیعی باشد و از سنگ به‌صورت سمبلیک و باغ ژاپنی طراحی نمود یا نه از
طراحی محوطه و باغچه بندی ها و راهروها و خیابان‌کشی و بافت سطح محوطه از چه نوع متریالی باشد.
پس بنابراین طراح سه آیتم مهم را باید رعایت کند اولاً این‌که یک روش و سبک پیروی کند.
دوماً نوع آب‌وهوای منطقه و بافت خاک منطقه برای تقسیم‌بندی گیاهان مشخص کرده و
سوماً این‌که مقدار آب و نوع سیستم آبیاری مد نظر قرار گیرد. بعد از طراحی در مرحله اجرای
خاک برداری حداقل به عمق 40 سانتی‌متر انجام شود سپس خاک‌ریزی با خاک کشاورزی مرغوب انجام گردد.
گیاهان با توجه به نوع گل‌ها به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شوند:
دسته درختان دائم سبز و سایه‌انداز در حاشیه‌های حیاط ویلا و جای نشیمن استفاده نمود و از دسته درختچه
در وسط باغچه‌ها و کنار سنگ‌ها می‌توان کاشت که خود به درختچه‌های گل‌دار و برگ‌ریز و درختچه‌های دائم سبز
تقسیم می‌شوند. همچنین بوته‌های گل‌دار که به دو نوع بوته‌های دائمی و بوته‌های فصلی تقسیم‌بندی می‌شود.
از گل‌های دائمی در سطح داخل باغچه‌ها به‌صورت نامنظم و موجی و خطی می‌توان بهره برد و از گل‌های فصلی در
جاهای حساس مثل دور آلاچیق، ورودی ویلا و جلوی ساختمان و دور استخر بهترین جاها برای گل‌های فصلی خواهد بود.
می‌توانیم از آبنما برای زیبایی و تزئین محوطه ویلا کمک بگیریم و گردش آب را در سطح محوطه داشته‌باشیم برای همین
منظور از یک آبنما و برکه و جوی آب به روش‌های مختلف و طراحی متفاوت می‌توانیم بسازیم. نوع درست کردن آبنما
نوع آبیاری محوطه ویلا حتما باید از سیستم آبیاری اتوماتیک
به‌صورت آبیاری بارانی و قطره‌ای بهره برد. برای نورپردازی که در دید شب بسیار مورد نیاز خواهد بود و نورپردازی
محیط ویلا به سه قسمت تقسیم‌بندی می‌شود؛
نورپردازی روی دیوارها، نورپردازی محوطه ونورپردازی داخل محوطه فضای سبز.
این مقاله نورپردازی داخل محوطه فضای سبز
و داخل گل و گیاهان مدنظر بوده بنابراین خود این نوع نورپردازی به سه دسته و یا سه نوع تقسیم بندی می‌گردد؛
نورپردازی زیر درختان، نورپردازی سطح چمن و نورپردازی دور حاشیه باغچه‌ها خواهد بود. از دو نوع چراغ می‌توان
استفاده نمود؛ یا از چراغ‌های خورشیدی که خود از نور خورشید تغذیه می‌کنند و دارای فتوسل بوده و یا از چراغ‌های
کم‌مصرف LED 12 ولت و 24 ولت که دارای نورهای متفاوت بوده، کاربرد دارند. نوع نور بستگی به نظر طراح با نظر
کارفرما دارد و تقریباً سلیقه‌ای خواهد بود. از نوع نور سفید و نور زرد و یا نورهای رنگی می‌توانیم استفاده کنیم.
به‌جای استفاده از چمن طبیعی از چمن مصنوعی و یا از گیاهان پوششی به‌جای چمن می‌توانیم بهره ببریم چون
با توجه به کمبود آب و کاهش مقدار آب، چمن طبیعی به‌طور متوسط هر مترمربع ده لیتر آب بطور روزانه نیاز دارند
و یا از شن سفید و شن رنگی با طراحی مدرن می‌توانیم به‌جای چمن در سطح فضای سبز استفاده کنیم.
فضای سبز شهری:
در این نوع طراحی که در سطح محوطه شهر خواهد بود؛ بهترین نوع استفاده از روش طراحی کلاسیک
و خطی خواهد بود و باید دید ما به سایه‌اندازی و تهویه هوای شهر باشد چون گیاهان ازجمله درختان مانند تهویه های
در مناطق کم‌آب از درختان کم‌آب استفاده نمود و باید با توجه
و درختان استفاده نمود. در محوطه شهری بستگی به نوع جایگاه دارد که از شن‌های طبیعی و یا از عنصر
سنگ به کار برد و از آبنما برای زیبایی محوطه شهر بیشتر باید بهره برد چون آب و آبنما هم به زیبایی و
هم مرطوب نمودن محیط بکار می‌رود. استفاده از نورپردازی در محیط شهری بسیار زیبا خواهد بود.
طراحی اجرای پارک:
پارک و پارک سازی تخصصی بوده و نیاز به یک تیم طراحی شامل مهندسین ساختمان و محوطه‌سازی
و معماری منظر و باغبانی دارد ولی در کل اگر در نظر بگیرید طراحی پارک به چند دسته تقسیم‌بندی می‌گردد
: پارک و بوستان بزرگ و جنگلی، پارک داخل‌شهری و کوچک. درهرصورت در طراحی یک پارک اولاً
نوع آب‌وهوای منطقه‌ای و بافت خاک محل پارک و تامین آب آبیاری پارک از موارد ضروری و مهم خواهد بود و رعایت آن‌ها
برای هر طراحی جزء اولویت‌ها خواهد بود. محوطه پارک شهری به نظر باید از سبک طراحی طبیعی و نامنظم
استفاده کرد. باید از سیستم و طراحی هندسی و مدرن بیرون بیاید و یا از بافت روستایی بتوانیم استفاده کنیم تا زمانی
که شخصی داخل پارک برود احساس کند که داخل یک محیط خارج از شهر بوده و بافت طبیعی و روستایی داشته باشد.
کاشت درختان به‌صورت 3 و 5 تایی
وجود آب و جوی آب و آب‌نماهای سنگی و طبیعی
در محیط پارک نیاز خواهد بود. در باغ راه‌ها و راهروها بهتر است از شن و یا سنگ به‌جای آسفالت و سیمان استفاده شود.
آسفالت کردن راه‌های ارتباطی داخل پارک معنایی ندارند و یا جدول‌کشی دور باغچه‌ها نیاز نیست. دور باغچه‌ها به حالت
طبیعی از چوب و سنگ طبیعی و یا مصنوعی باشد؛ زیبایی خاصی را ایجاد خواهد نمود یعنی با لوازم طبیعی موجود در
محیط اطراف می‌توان بهترین و زیباترین پارک را در محیط شهری ساخت. حتما قسمتی در داخل پارک برای کودکان باید
در نظر داشته و زمینه بازی با لوازم بازی برای کودکان در نظر داشته باشید. ساختمان بهداشتی یعنی سرویس بهداشتی
نیز جزء ضروریات یک برد خواهد بود. برای شب‌ها نوع نورپردازی مهم و ضروری بوده و طوری باید طراحی نورپردازی
صورت پذیرد که هیچ نقطه ی کور و تاریکی در شب وجود نداشته باشد. با این روش‌ها می‌توان
بهترین پارک های شهری و طراحی و اجرا کنیم.
گلکاری حیاط مدرسه:
محوطه فضای سبز مدرسه بستگی دارد که در چه مقطع تحصیلی باشد. هر کدام یک سیستم خاصی طراحی می‌گردد
ولی در کل برای مدارس سه نوع طراحی فضای سبز وجود دارد:
نوع اول کاشت درخت برای سایه‌اندازی که دور و حاشیه
حیاط مدرسه صورت می‌گیرد. نوع دوم طراحی فضای سبز تزئینی کاشت گل‌وگیاه به صورتی ایجاد فلاورباکس‌ها و گلدان‌های
مختلف در محوطه‌ی جلوی کلاس برای زیباسازی خواهد بود و از انواع گل‌های فصلی و دائمی می‌توانیم بکار ببریم.
نوع سوم طراحی استفاده از چمن مصنوعی برای محوطه ورزشی خواهد بود. بنابراین فضای سبز
مدرسه باید از طراحی کلاسیک ساده و به‌صورت محدود استفاده نمود چون نگهداری گیاهان با توجه به تعطیلات مدارس
در تابستان بسیار سخت خواهد بود بنابراین گیاهان مقاوم به بی‌آبی و گل‌های فصلی به کار رود؛ بهتر و کم‌هزینه‌تر
خواهد بود و برای محوطه زمین‌های ورزشی مانند فوتبال و غیره بهترین گزینه استفاده از چمن مصنوعی خواهد بود.
محوطه سازی وگلکاری کارخانه:
فضای سبزکارخانه بسیار مهم و تخصصی خواهد بود چون کارخانجات آلوده‌کنندگان محیط اطراف ما هستند و طراحی
بدون آن‌ها زندگی امکان‌پذیر نخواهد بود. بنابراین باید نوع تولیدات کارخانه مشخص باشد و منطقه احداث کارخانه و
آب‌وهوای منطقه را نیاز داریم و باید اول مشخص شود مثلاً کارخانه سیمان و کارخانه لبنیات
فرق خواهد داشت و یا غیره.
بنابراین به‌طورکلی در محیط کارخانه از سه عنصر بسیار مفید می‌توانیم بهره ببریم:
کاشت درختان دائم سبز مانند کاج‌ها و سروها و درختان صنعتی و سایه انداز و گیاهان گل‌های بوته‌ای و دارویی و زینتی
و کاشت چمن و یا گیاهان پوششی به‌جای چمن چون هدف اصلی از ایجاد فضای سبز کارخانه ایجاد رطوبت و تولید
اکسیژن در محیط بوده و جذب سروصدا و گرد و غبار خواهد بود بنابراین از گیاهان جذب صوت مانند پرچین و درختان بزرگ
و برگ‌دار و درختانی که گرد و غبار منطقه را به خود می‌گیرند می‌توانیم طراحی‌های مختلف انجام دهیم. یک نوع طراحی
از همه نوع طراحی می‌توان در محیط کارخانه به کار برد ولی هر نوع گیاهان و درختان را نمی‌توانیم بکاریم بنابراین
انتخاب درختان و گیاهان بستگی کامل به نوع آب‌وهوای منطقه و مقدار و نوع آب منطقه دارند و دوماً به تولیدات
کارخانه بستگی دارد؛ از چه نوع درختان و گیاهانی استفاده شود. آیا باید از پخش کردن خاک جلوگیری شود یا
تولید رطوبت و اکسیژن نیاز است و یا جلوگیری از سروصدا و آلودگی صوتی را باید کاهش دهیم؟ باید دقت
فراوان نمود و بعداً انتخاب گیاهان جهت کاشت در محیط کارخانه کار آسان خواهد بود.
فضای سبز ویلا شمال:
فضای سبز ویلا در شمال کشور با توجه به آب‌وهوای معتدل و مرطوب و آب کافی بسیار راحت‌تر خواهد بود.
در طراحی ویلاهای شمال دو نوع طراحی می‌توانیم بهره ببریم: طراحی مدرن کلاسیکو طراحی هندسی سبک انگلیسی.
در انتخاب گیاهان هم دست طراحان باز بوده و از بیشتر گیاهان می‌توانند استفاده کنند و پیشنهاد می‌گردد که از خانواده
گل‌های رز چون در شمال حالت علفی رشد می‌کنند به کار نبرید و یا از کاکتوس‌ها بیشتر استفاده نکنید. از بقیه گیاهان
مانند انواع سوزنی برگان کاج و سرو و درختان مختلف و درختچه‌های تزئینی و گل‌دار و دائم سبز می‌توانیم بکاریم و چون
استفاده شود. بنابراین نوع طراحی با دیوارهای پرچین و محیط‌های سبز و چمن و درختان می‌توانیم با طراحی‌های
مدرن زیباترین و مدرن‌ترین فضاهای سبز را ایجاد کنیم. روش‌های طراحی به‌صورت خطی و یا هندسه خواهد بود و از
عناصری مانند آلاچیق و لوازم ورزشی و لوازم بازی کودکان در محیط سبز بسیار کاربرد دارد. اگر ویلا محوطه بزرگی داشته باشد
می‌توان باند دوچرخه‌سواری و یا باند جاده تندرستی بسازیم که هم برای پیاده‌روی و ورزش به‌صورت چند منظوره استفاده نمود.
داشتن استخر در محوطه حیاط ویلا عالی خواهد بود بنابراین طراحی استخر مجهز و مدرن در حیاط ویلای شمال بسیار کار
نورپردازی حیاط ویلا در شمال یکی از کارهای مهم خواهد بود که از
سه فاکتور مهم پیروی می‌کند:
نورپردازی زیر درختان، نورپردازی لابه‌لای گل‌ها و نورپردازی محوطه ورودی ویلا و محوطه دور
ویلا بسیار حائز اهمیت خواهد بود. پیشنهاد می‌کنیم از کارشناسان مجموعه ما مشاوره های
لازم را بگیرید و به ایده هایتان اضافه کنید.
گلکاری فضای سبز پشت‌بام:
فضای سبز پشت‌بام یا روف گاردن یا تراس گاردن یا پاسیو و بالکن گاردن به معنی ایجاد باغبانی و گلکاری د
ر فضایی غیر از فضای سطح زمین خواهد بود و خود نیز بسیار فصل مهم گسترده در علم فضای سبز بوده و در ایجاد
که می‌تواند از فضای مرده ساختمان مانند پشت‌بام منزل و خانه و تراس و بالکن بهترین بهره‌برداری را کرده و اقدام به
کشت وکار کشاورزی نموده و می‌توان انواع سبزیجات و صیفی‌جات و گل و گیاه مختلف به روش‌های متفاوت و متنوع
کشت نموده و هم شادی‌آور و مفرح بوده و هم سرگرمی بسیار متنوع و متفاوت خواهد بود. شما نیز اگر ندارید امتحان کنید
حتی اگر جای بسیار کمی دارید. در این زمینه می‌توانید با تیم کارشناسان ما مشاوره لازم را انجام دهید.
گلکاری فضای سبز تراس و بالکن:
طراحی تراس و بالکن با توجه به محدودیت جا در تراس و عموماً عرض کم خواهد بود بنابراین از یک نوع طراحی خاصی
بهره می‌برد. در این نوع طراحی می‌توانید در سطح زمین تراس و بالکن از چمن مصنوعی استفاده کنیم و بر روی نرده‌ها
از فلاور باکس‌ها و یا انواع گلدان‌های پلاستیکی و آهنی و چوبی بکار بریم و یا دیوارهای تراس که فضا به حساب می‌آیند؛
از دیوار سبزهای مختلف بافت‌های چوبی و فلزی و پلاستیکی به‌صورت طبقاتی خواهد بود، اقدام به گلکاری کنیم همچنین
در گوشه‌ای از تراس از انواع صندلی گردان و کباب‌پز و باربکیو بسازیم و یا از یک آبنمای کوچک سمبولیک بهره ببریم. بنابراین
فضای سبز تراس و بالکن به مقدار سطح فضای محوطه و سطح تراس بسیار بستگی دارد و در طراحی آن حرف اول
و آخر را خواهد زد. پیشنهاد می‌گردد که از گیاهان دائم سبز و گل‌های فصلی و انواع سبزیجات برای قسمت باغبانی استفاده
شود و دراین‌میان چون آبیاری این گیاهان کار مشکلی خواهد بود بنابراین از آبیاری اتوماتیک به صورت قطره‌ای با سیستم
دستگاه تایمر باطری‌دار استفاده شود و بهتر است از اجناس و لوازم اصلی کار شود چون اگر لوازم اصلی و مرغوب نباشد
شما را با مشکلات بسیار زیادی درگیر خواهد نمود. بنابراین دراین‌رابطه می‌توانید با تیم کارشناسان ما مشاوره‌های
لازم را انجام دهید و حتی شما را یاری خواهند نمود.
