خاک مناسب برای رشد گیاهان

خاک مناسب برای رشد گیاهان محیط طبیعی برای حفظ و رشد گیاهان بوده و باید قابل نفوذ و سبک و کافی باشد تا اثر نفوذ هوا و اکسیژن آب کافی در اختیار

گیاه قرار گیرد. خاک گلدان باید سبک و قابل نفوذ و سرشار از مواد آلی باشد تا اینکه نفوذ هوا واکسیژن کافی و آب به راحتی

در اختیار گیاه قرار گیرد. بنابراین خاک گلدان ترکیبی از خاک­برگ، خاک باغچه، ماسه، پرلیت و کمپوست که برحسب نوع گیاه این

ترکیب تغییر می­کند و علاوه بر این خاک باید مواد آلی و مواد غذایی لازم تاحدی برای خاک گیاهان فراهم آورد و گیاهان در اسیدیتۀ

خاصی قادر به ادامۀ زندگی هستند از این نظر خاک گیاهان به دو دست تقسیم می­شوند:

گیاهان گریز از آهک: یعنی در خاک­های اسیدی رشد می­کنند و حدال امکان گیاهان با آب باید فاقد مواد آهکی آبیاری شوند.

گیاهان آهک­دوست: گیاهانی هستند که در خاک­های قلیایی می­توان کشت نمود و با آب معمولی هم می­توان آبیاری کرد

توضیح عمومی خاک گیاهان:

انتخاب خاک مناسب برای رشد گیاهان برای هر یک از گیاهان بسیار مهم است زیرا اکثر گل ها در هر خاکی نمی توانند رشد کنند بنابراین خاک مورد

نیاز برای همه گل ها یکسان نیست مثلاً در گل های آپارتمانی خاک گلدان باید سبک بوده و قابلیت نفوذپذیری بالایی داشته باشد.

در این گونه خاکها در اثر نفوذ هوا در خاک، اکسیژن کافی به ریشه می رسد و در ثانی آب اضافی از ته گلدان خارج می شود و این

امر موجب خفگی و در نتیجه پوسیدگی ریشه نمی شود.

ترکیب خاک گلدان

خاک کمپوست: برگ خشک + پوست میوه- کاغذ و مقوا- که در اثر زطوبت و حرارت حاصله از عمل باکتریها بدست می آید.

خاک لومی: مخلوطی از خاک رس + شن + مواد آلی رودخانه ها

خاک کوش: مخلوطی از خاک برگ و کود دامی و خاک زراعتی

خاک پیت: بقایای آلی مردابها که خاصیت جذب بسیار بالایی دارند.

خاک برگ: از پوسیدن و تجزیه برگ درختان تولید میشود.

ضد عفونی خاک گیاهان:

معمولاً خاک ها دارای باکتری و قارچ های مختلفی هستند که ممکن است برای گیاهان زیان آور بوده موجب بیماری و مرگ آنها شوند.

هم چنین مقداری از تخم علف های هرز در تمامی خاکها وجود دارد که در شرایط مساعد به همراه گیاه رشد می کنند. ساده ترین

راه ضدعفونی کردن خاک در شرایط منزل حرارت دادن آن است به این صورت که خاک مناسب برای رشد گیاهان را در یک دیگ ریخته و مرطوب می کنیم و

سپس سر دیگ را گذاشته و حرارت می دهیم. حرارت دادن حدود 20 الی 30 دقیقه با 80-70درجه انجام شده و سپس خاک را

سرد کرده و بعد مورد استفاده قرار می گیرد و یا میتوان توسط سم های مختلف(علف کش ها و آفات کش ها و قارچ کش ها )

ترکیب نمود (این کار باید توسط کارشناسان کشاورزی انجام پذیرد.)

روشهای ضد عفونی کردن خاک گیاهان

1-ضد عفونی با بخار آب

2- ضد عفونی با انرژی الکتریکی

3- ضد عفونی با مواد شیمیائی و گازها

معمولاً خاک ها دارای باکتری و قارچ های مختلفی هستند که ممکن است برای گیاهان زیان آور

بوده موجب بیماری و مرگآنها شوند. هم چنین مقداری از تخم علف های هرز در تمامی خاکها وجود دارد

صورت که خاک را دریک دیگ ریخته و مرطوب می کنیم و سپس سر دیگ را گذاشته و حرارت می دهیم.

حرارت دادن حدود 20 الی 30 دقیقه با 80-70درجه انجام شده و سپس خاک را سرد کرده و

بعد مورد استفاده قرار می گیرد.و یا میتوان خاک را توسط سم های مختلف(علف کش ها و آفات

کش ها و قارچ کش ها ) ترکیب نمود(این کار باید توسط کارشناسان کشاورزی انجام پذیرد.)

معمولاً خاک ها دارای باکتری و قارچ های مختلفی هستند که ممکن است برای گیاهان زیان آور

بوده موجب بیماری و مرگ آنها شوند.هم چنین مقداری از تخم علف های هرز در تمامی خاکها وجود دارد

که در شرایط مساعد به همراه گیاه رشد می کنند.ساده ترین راه ضدعفونی کردن خاک در شرایط منزل حرارت

دادن آن است به این صورت که خاک را در یک دیگ ریخته و مرطوب می کنیم و سپس سر دیگ را گذاشته و حرارت می دهیم.

حرارت دادن حدود 20 الی 30 دقیقه با 80-70درجه انجام شده و سپس خاک را سردکرده و بعد مورد استفاده قرارمیگرد

یا میتوان توسط سم های مختلف علف کش ها و آفات کش ها و قارچ کش

(این کار باید توسط کارشناسان کشاورزی انجام پذیردها) ترکیب نمود.

خاک گل های آپارتمانی:

شامل خاک برگ و خاک چای و خاک سبوس و ماسه و پرلیت و کودهای

آلی و معدنی و سم ضد عفونی کننده خاک می باشد.

انواع خاک گلدان

خاک مناسب برای رشد گیاهان

خاک اسیدی:

شامل خاک برگ و خاک چای و کود دامی و سم ضدعفونی کننده بوده که PH پائین تر از6 دارند.

خاک کاشت بذر:

خاک رس و خاک برگ و خاک سبوس و ماسه یا پرلیت را با هم ترکیب نموده و محیط مناسبی

جهت کاشت بذر می باشد.

خاک برگ:

بقایای گیاهان مخصوصاً از روی هم انباشتن و تجزیه برگ ها  در شرایط بخصوص حاصل می شود.

خاک برگ انواع مختلفی داردکه از نظر خواص فیزیکی و شیمیائی با هم اختلاف دارند و بستگی به نوع گیاهی

دارد که از برگ آنها جهت خاک برگ استفاده می شود.

خاک برگ معمولی که از تجزیه برگهای مختلف گیاهان حاصل می شود و برای این کار در فصل پائیز

برگ درختان می ریزد و آنهارا جمع آوری کرده و در گودالی به عمق های مختلف می ریزند و بعد از مدتی در

اثر تخمیر پوسیده شده و تبدیل به خاک برگ می گردد.و برای این که تخمیر سریعتر انجام گیرد روی آنها را با خاک

پوشانده و هر چند روزآب پاشی کرده و به هم می زنند و پس از چند ماهتا یک سال پوسیده شده و آنها را سرند

کرده و به صورت خاک نرم قهوه ای در می آید و با سایر خاک ها ترکیب کرده و مورد استفاده قرار میگیرد.

خاک جنگل:

نوعی خاک برگ است که در اثر انباشته شدن برگ گیاهان در زیر درختان تجزیه شده (برگ های گوناگون)

و خاک جنگل حاصل می شود.و چون برگ های گوناگون در تشکیل آن دخالت دارند به این خاطر از لحاظ

مواد غذایی بسیار غنی می باشند و از آن بهجای خاک پیت نیز میتوان استفاده کرد.

خاک قلیایی:

خاکی است که از نظر PH بالای 7 می باشد . در بیشتر خاک های ایران به دلیل عناصر معدنی

و شیمیایی موجود، PH خاکهابالای 7 می باشد که به این خاکها، خاک قلیایی گفته می شود.

این امر به دلیل مواد مادری خاکها می باشد.

خاک مناسب برای رشد گیاهان خاک معمولی باغچه:

شامل خاک رس و مقداری کود دامی و ماسه می باشد که برای کاشت اکثر گیاهان باغچه ای

مناسب می باشد ولیخاک باغچه نیاز دارد که هر ساله با کودهای آلی و شیمیایی تقویت بشود.

خاک آهکی:

به خاک هایی گفته می شود که دارای مقدار آهکCaCO₂ )) از نظر کلسیم غنی باشند. بیشتر

خاک های رسی با مقدار آهک بیشاز 15% ، خاک های آهکی گفته می شوند. حضور آهک برای تعدادی

از گیاهان لازم و ضروری می باشد. در بعضی موارد خاک هاییکه کمبود کلسیم دارند را می توان

با خاک های آهکی اصلاح نمود.

خاک های رسی:

خاکی که از نظر رس غنی باشد .این نوع خاک ها از نظر کشاورزی مناسب نمی باشند زیرا به دلیل

سنگینی این خاکها، گیاهانبه خوبی نمی توانند درون آنها ریشه دوانی کنند و جهت اصلاح این نوع

خاک ها از موادی مانند کود دامی- پرلیت یاماسه – خاک برگ – کمپوست استفاده می گردد.

خاک شنی یا ماسه ای:

خاک هایی هستند که از نظر بافت،دارای مقدار زیادی شن و ماسه می باشند نفوذپذیری این خاکها

زیاد است.این خاکها فقیر می باشندو برای اصلاح این نوع خاک ها از خاک رس – کود آلی و خاک

برگ می توان استفاده کرد.

خاک فقیر:

بیشتر به خاک های شنی و سبک گفته می شود که از نظر مواد غذایی در سطح پایین قرار دارد؛

جهت اصلاح این نوع خاک هااز کودهای آلی و معدنی استفاده میشود.

خاک لومی:

مخلوطی از خاک رس و خاک ماسه ای و خاک برگ و مواد آلی می باشد. خاکی که از طغیان

رودخانه ها در کنار رودها (گل و لای)باقی می ماند به آن نیز خاک لومی گفته می شود که از نظر مواد غذایی،

بسیار غنی بوده و جزو بهترین خاک های کشاوریبشمار می رود و جهت کشت اغلب گیاهان عالی خواهد بود.

خاک هوموسی:

شبیه به خاک جنگلی می باشد که در اثر تجزیه کامل آثار و بقایای گیاهان مختلف مانده در سطح جنگل

یا در زیر خاک تولید می شودو بسیار حائز اهمیت بوده و منبع غذایی بسیار غنی می باشد که جهت کشت

بیشتر گیاهان مورد استفاده قرار می گیرد. چونبه لحاظ اقتصادی گران می باشند در گل

فروشی ها کمتر مورد استفاده قرار می گیرند .

خاک پیت یا تورب:

به این نوع خاک ها به زبان انگلیسی پیت (Peat) و به زبان فرانسوی تورب (Tourbe) گفته می شود

که از تجزیه خزه ها (اسفنگوم)و گیاهان باتلاقی و در شرایط صنعتی از تجزیه بقایای گیاهان به دست می آید،

که بیشتر به خاطر خواص فیزیکی مورد استفادهقرار می گیرد پیت های حاصله با توجه منشائ ، از نظر PH و

خاصیت جذب آب با هم متفاوت هستند. پیت معمولاً در گلدان به صورت مخلوط با ماسه و خاک برگ

و کمپوست مورد استفاده قرار می گیرند.

پیت ماس (peat moss) :

به نوع خاک پیت گفته می شود که به صورت نرم و پودر بوده تخلخل و ظرفیت هوای آن نسبتاً

کم می باشد. پیت ها PH اسیدی دارندو با اضافه کردن آهک یا خاک های آهکی PH مورد

نظر را می توان بدست آورد.

خاک کمپوست (Compost):

به خاکی گفته می شود که از بقایای مختلف گیاهان ( نه فقط برگ) حاصل می شود. کمپوست ها

انواع مختلف دارند که از منابع مختلف درست می شوند مانند کمپوست زباله های شهری- کمپوستهای

حیوانی- کمپوست گیاهی و غیره.

پرلیت:

پرلیت نوعی ماده معدنی به رنگ سفید است که دارای قابلیت جذب آب بسیار بالایی می باشد

و نوعی ماده کمکی برای خاک است.از آن جهت قلمه زنی و یا ترکیب با خاک های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد

و از نظر دانه بندی خواص خاک های ماسه ای را داردبا این تفاوت که پرلیت آب را جذب کرده و در خود نگه می دارد

و جهت اصلاح بعضی از خاک های سنگین بکار می رود.

خاک قارچ:

کمپوست  شاسی قارچ می باشد که شامل هوموس و کلش محیط پرورش قارچ بوده و در کارخانجات

پرورش قارچ خوراکی بعد ازاستفاده آنها را بیرون آورده و پو.در کرده و بعنوان کود قارچ در کشاورزی و گل کاری

و چمن کاری بعنوان خاک کمکی استفاده می گردد.

ترکیبات خاک مناسب برای رشد گیاهان درکشاورزی

خاک جنگلی:

شامل برگ و شاخه درختان + خاک خود جنگل که سالها مانده و پوسیده شده در زیر درختان

جنگل خاک جنگلیخاکی است با درصد بسیار بالایی از مواد آلی که در نتیجه تجزیه شاخ و برگ

درختان در مدت زمان طولانی پوسیدهشده و به هوموس تبدیل شده است.

خاک زراعی :

شامل خاک رس + ماسه + کود دامی پوسیده + مقداری خاک برگ

خاک های آهکی:

خاک قلیایی +  آهک ( هر خاکی که بیش از 15% آهک د اشته باشد را خاک آهکی می گویند)

خاک های فقیر:

شامل خاک معدنی می باشد.خاکهایی که دارای مقادیر بالایی ماسه هستند خاکهای فقیری

به لحاظ مواد غذایی می باشند.خاکهای فقیر معمولا رنگ روشنی دارندو از ساختمان نامطلوبی برخوردارند.

خاک معمولی باغچه:

خاک رس + ماسه + کود دامی هر کدام به نسبتهای مساوی ( زمان استفاده از کودهای دامی معمولا پاییز می باشد

و در زمان رشد گیاهان نباید از کودهای دامی استفاده نمود)

خاک های رسی:

خاک رس معدن خاکهایی که ذرات تشکیل دهنده آنها دارای بیش از 40% رس باشد را خاک رسی می نامند.

خاک های شنی یا ماسه ای: خاکهای سبک که دارای ماسه زیاد و مقداری رس می باشد.

خاک های لومی:

خاکهایی با نسبت مساوی از رس، شن و سیلت، خاکهایی هستند دارای بافت بسیار مناسب برای کشت

و کار که خاک لومی نامیده می شود.خاک های غنی از مواد آلی:

خاک باغچه + خاک برگ + سبوس + پرلیت + کود دامی پوسیده

خاک های سنگین:

خاک مناسب برای رشد گیاهان شامل خاک باغچه + خاک رس

خاک های لیمونی:

خاک لومی  است که مقدار بیشتری سیلت دارا است.

خاک سبک:

خاک مناسب برای رشد گیاهان شامل خاک برگ + ماسه + کود دامی + خاک باغچه

خاک های پیت ماس یا تورب: شامل خاک پیت + خاک کوکوپیت

خاک هوموسی:

شامل خاک چنگلی + خاک پیت

خاک اسیدی:

شامل خاک برگ + کود دامی + پرلیت + سبوس

چگونه خاک گلدان بسازیم

گیاهان باغچه ای :

خاک مناسب برای رشد گیاهان

خاک ترکیبی از خاک های معمول باغچه ای، خاک های لومی و  انواع خاک های کمکی می باشند که محیط خوبی

جهت رشد این گیاهان بیرونی می باشد.

گیاهان آپارتمانی (گیاهان زینتی):

خاک مناسب برای رشد گیاهان که از نظر اسیدیته به سه دسته تقسیم می شوند.

1-گیاهان آهک دوست  2- گیاهان آهک گریز (اسید دوست) 3-کاکتوس ها

گیاهان آهک دوست:

در خاک های آهکی و قلیائی رشد خوبی دارند.

گیاهان آهک گریز:

در خاک های بدون آهک و یا در خاک های اسیدی رشد خوبی دارند.

خاک کاکتوس:

مقداری از خاک رس به همراه ماسه، زغال خرد شده، پودر استخوان، خاک برگ و پرلیت،

بهترین ترکیب خاک برای گیاهان گوشتی می­باشد.